دیابت نوع 2 و چاقی از مهم‌ترین عوامل خطر برای بروز بیماری های مزمن کلیه هستند. افزایش سطح قند خون و التهاب ناشی از دیابت می‌تواند به آسیب های جدی به عملکرد کلیه منجر شود. اما تحقیقات جدید در رابطه با تاثیر ورزش بر بیماری کلیوی نشان می‌دهد که ورزش نه تنها به مدیریت دیابت کمک می‌کند، بلکه می‌تواند به طور قابل توجهی خطر بروز بیماری کلیوی را کاهش دهد. ما از آکادمی ای کا فیت در این مقاله به بررسی یک مطالعه علمی جدید می‌پردازدیم که نشان می‌دهد چگونه انجام فعالیت بدنی متوسط تا شدید می‌تواند نقش مهمی در حفظ سلامت کلیه ها داشته باشد. لطفا قبل از انجام هر گونه اقدامی با پزشک متخصص مشورت کنید.
آیا ورزش هفتگی می‌تواند خطر بیماری کلیوی را کاهش دهد؟
ورزش 329 دقیقه ای در هفته می‌تواند به کاهش قابل توجه خطر ابتلا به بیماری کلیه کمک کند.مطالعه ای جدید نشان می‌دهد که انجام مقدار بالایی از فعالیت بدنی با شدت متوسط تا شدید در هفته می‌تواند خطر ابتلا به بیماری مزمن کلیه را در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 که اضافه وزن یا چاقی دارند کاهش دهد.
بر اساس این پژوهش، افرادی که بین 329 تا 469 دقیقه در هفته ورزش کرده بودند، کمتر از افرادی که کمتر از 220 دقیقه فعالیت داشتند دچار بیماری مزمن کلیه شدند. متخصصان تأکید دارند که فعالیت بدنی تنها محدود به ورزش های رایج نیست و می‌تواند از طریق انواع حرکات روزمره نیز انجام شود تا بتوانیم شاهد تاثیر ورزش بر بیماری کلیوی باشیم.
تاثیر ورزش بر بیماری کلیوی و پیشگیری از آن در دیابت نوع 2
ورزش همیشه به عنوان یکی از بهترین راه ها برای پیشگیری و مدیریت دیابت نوع 2 پیشنهاد شده است. این توصیه بر اساس سال ها تحقیق بوده که نشان داده فعالیت بدنی به تنظیم سطح قند خون کمک می‌کند.
مطالعه ای تازه که در تاریخ 7 فوریه در British Journal of Sports Medicine منتشر شد، نشان می‌دهد ورزش مزایای بیشتری نیز دارد مانند: کاهش خطر بیماری مزمن کلیه در بیماران دیابتی که اضافه وزن دارند یا دچار چاقی هستند. در واقع این مطالعه نیز به دنبال اثبات تاثیر ورزش بر بیماری کلیوی بود.
دیابت یکی از عوامل خطر اصلی برای بیماری کلیه است. بر اساس داده های CDC، از هر 3 نفر مبتلا به دیابت، 1 نفر به بیماری مزمن کلیه مبتلا می‌شود.
بررسی تحقیقات انجام شده درباره تاثیر ورزش بر بیماری کلیوی
این مطالعه طی 8 سال، 1746 نفر را مورد بررسی قرار داد تا تأثیر فعالیت بدنی متوسط تا شدید را بر پیشرفت بیماری کلیه در افراد دارای اضافه وزن و چاقی بررسی کند.
محققان به جای استفاده از پرسش نامه های ذهنی یا ژورنال ها، میزان فعالیت شرکت‌کنندگان را با دستگاه های شتاب سنج دقیق اندازه‌گیری کردند که به گزارش دهی عینی و دقیق کمک کرد.نتایج نشان داد افرادی که 329 تا 469 دقیقه در هفته فعالیت بدنی متوسط تا شدید داشتند، خطر کمتری برای پیشرفت بیماری کلیه داشتند.
دکتر جول آزبورن وو از Revolution Medicine, Health & Fitness توضیح می‌دهد:
«این تحقیق نشان داد که هر چه فرد مدت زمان بیشتری فعالیت بدنی داشته باشد یا زمان فعالیت خود را افزایش دهد، کلیه های او در طولانی مدت سالم تر خواهند ماند. این رابطه به صورت خطی بود و هیچ اثری از توقف وجود نداشت.»
افرادی که میزان فعالیت بدنی خود را طی 4 سال نخست مطالعه حدود 63 دقیقه افزایش دادند، خطر ابتلا به بیماری کلیوی را تا 33 درصد کاهش دادند.
اهمیت تداوم و نوع فعالیت بدنی برای افزایش تاثیر ورزش بر بیماری کلیوی
این مطالعه نشان داد که حتی فعالیت‌های کمتر از 10 دقیقه هم می‌تواند فوایدی داشته باشد. این مسئله خبر خوبی است برای کسانی که نمی‌توانند برای مدت طولانی ورزش کنند، اما می‌توانند فعالیت های کوتاه اما مکرر انجام دهند.
دکتر کنار جاوری نیز با این یافته ها موافق است:
«بیشتر مردم سبک زندگی کم تحرکی دارند. فعال نگه داشتن بدن باعث می‌شود متابولیسم قند و کلسترول بهتر عمل کند و در نتیجه آسیب های کلیوی و قلبی کاهش یابد.»
محدودیت های مطالعه
دکتر فلیکس اسپایگل از Memorial Hermann در تگزاس تأکید دارد:
«این مطالعه ارتباط مستقیم و علت و معلولی بین ورزش و کاهش خطر بیماری کلیه را نشان نمی‌دهد زیرا سایر متغیرها به طور کامل کنترل نشده‌اند.»
وی افزود که کاهش وزن نیز در این تحقیق مورد توجه قرار نگرفت:
«ممکن است برخی شرکت‌کنندگان علاوه بر ورزش، جراحی کاهش وزن نیز داشته باشند که به سلامت کلیه های آن ها کمک کرده است.»
چه مقدار ورزش برای کاهش خطر بیماری کلیه لازم است؟
تحقیقات نشان می‌دهد برای تاثیر ورزش بر بیماری کلیوی سقفی برای میزان ورزش تعیین نشده است.
دکتر اسپایگل و آزبورن وو توصیه می‌کنند که انجام حدود یک ساعت ورزش روزانه، هفت روز در هفته بیشترین مزایا را برای کاهش خطر بیماری کلیه دارد.
این ارقام به‌طور قابل توجهی بالاتر از توصیه انجمن قلب آمریکا برای حداقل 150 دقیقه فعالیت متوسط یا 75 دقیقه فعالیت شدید در هفته است.
آزبورن وو توضیح می‌دهد:
«دیابت باعث افزایش التهاب، کاهش جریان خون مؤثر در کلیه ها و ایجاد زخم می‌شود. ورزش می‌تواند التهاب را کاهش داده و جریان خون و عوامل ترمیمی را به کلیه‌ها برساند.»
تعریف فعالیت متوسط و شدید
فعالیت بدنی به طور کلی به دو دسته اصلی تقسیم می‌شود: فعالیت های متوسط و شدید. این تقسیم بندی به منظور تعیین شدت ورزش و تأثیر آن بر بدن انجام می‌شود.
فعالیت های متوسط شدت، به طور معمول آن هایی هستند که ضربان قلب و دمای بدن را به میزان قابل توجهی افزایش می‌دهند، اما همچنان فرد قادر است در حین انجام این فعالیت ها جملات کوتاه را بیان کند. در این حالت، تنفس سریع تر از حالت عادی خواهد بود، اما هنوز فرد می‌تواند صحبت کند و جملات کوتاه بگوید. به عبارت دیگر، اگر شما قادر باشید در حین انجام فعالیت بدنی متوسط صحبت کنید و هنوز جملات را به راحتی ادا کنید، می‌توان گفت که فعالیت شما در سطح متوسط قرار دارد. برخی از نمونه‌های فعالیت های متوسط شامل پیاده روی سریع، دوچرخه سواری با سرعت معتدل، یا شنا با شدت کم تا متوسط هستند.
فعالیت شدید
فعالیت های شدید شدت، به فعالیت هایی اطلاق می‌شود که ضربان قلب و تنفس را به حدی افزایش می‌دهند که فرد تنها قادر است به صورت تک‌کلمه ای یا با جملات بسیار کوتاه صحبت کند. در این حالت، بدن با فشار بیشتری کار می‌کند و فرد نمی‌تواند برای مدت طولانی صحبت کند. این نوع فعالیت ها به میزان بیشتری انرژی مصرف می‌کنند و معمولاً باعث عرق کردن زیاد و افزایش سرعت ضربان قلب می‌شوند. مثال هایی از فعالیت های شدید شامل دویدن سریع، دوچرخه سواری با شدت بالا، شنا با شدت زیاد، یا تمرینات وزنه‌برداری با وزنه های سنگین هستند.
مفهوم اصلی این تعریف ها این است که، بسته به شدت ورزش، توانایی فرد برای صحبت کردن در حین انجام فعالیت تغییر می‌کند. در فعالیت‌های متوسط، فرد می‌تواند به راحتی صحبت کند، در حالی که در فعالیت‌های شدید، صحبت کردن بسیار دشوار یا غیرممکن می‌شود.
پیشنهاداتی برای افزایش ایمن فعالیت بدنی
برای افزایش تاثیر ورزش بر بیماری کلیوی انجام ورزش های سنگین ممکن است در ابتدا چالش برانگیز به نظر برسد، اما این نکات می‌تواند آن را ساده تر و ایمن تر کند:
1. مشاوره با پزشک
با توجه به اینکه دیابت نوع 2 می‌تواند به سایر بیماری های قلبی‌عروقی منجر شود، مشورت با پزشک یا متخصص قلب پیش از شروع برنامه ورزشی ضروری است.
2. شروع آهسته و تدریجی
نیازی نیست افراد در ابتدا برای یک ماراتن آماده شوند. حتی فعالیت‌های 10 دقیقه‌ای نیز فواید خود را دارند.
3. فعالیت های کم‌فشار
جاوری توصیه می‌کند:
«پیاده روی سریع، دوچرخه سواری ساده یا شنا برای مدت کوتاه گزینه های خوبی هستند.»
4. استفاده از فرصت های روزمره
اسپایگل پیشنهاد می‌دهد:
«به جای آسانسور از پله ها استفاده کنید، خودتان باغبانی یا نظافت کنید و در پارکینگ های دورتر پارک کنید تا بیشتر پیاده روی داشته باشید.»
نتیجه گیری
فراد مبتلا به دیابت نوع 2 در معرض خطر بالاتری برای ابتلا به بیماری مزمن کلیه قرار دارند. تحقیقات نشان می‌دهد مقادیر زیاد فعالیت بدنی با شدت متوسط تا شدید می‌تواند این خطر را کاهش دهد. ورزش علاوه بر تنظیم قند خون، باعث افزایش جریان خون و کاهش التهاب می‌شود. متخصصان توصیه می‌کنند روزانه حدود یک ساعت فعالیت بدنی انجام شود، اما افزایش مدت زمان ورزش می‌تواند فواید بیشتری نیز به همراه داشته باشد. برای مشاوره و اطلاعات بیشتر درباره تاثیر ورزش بر بیماری کلیوی با متخصصین ما در ارتباط باشید. پیش از شروع یک برنامه ورزشی جدید، حتماً با پزشک مشورت کنید تا از ایمنی برنامه خود مطمئن شوید.
